MİMARLAR ODASI
TMMOB Mimarlar Odası, 1954 yılında özel bir kanunla kurulmuş, mimarlık mesleğinin uygulanması ile ilgili kuralların belirlenmesiyle görevli ve zorunlu üyeliğe dayanan, kamu ve toplum yararına çalışan Anayasal bir meslek kuruluşudur. Kurulduğundan bu yana, mesleğimizin ve meslektaşımızın sorunlarının, ülkemizin, kentlerimizin imar süreciyle doğrudan bağı nedeniyle, kentleşme sorunlarını dikkatli biçimde izlemekte, gerektiğinde müdahale etmektedir.
Mimarlar Odası 57 yıllık birikimi ile özgün bir yapıya sahiptir. 1950'lerde kurucu bir meslek Odası niteliğinde iken, 1960'larda o günlerin toplumcu dinamiğinden etkilenmiş, 1970'lerde toplumcu bir nitelik kazanmıştır. Bu birikim,1980'lerde yaşanan kesintiye rağmen, kamu ve toplum yararına yapılan kentsel mücadelede önemli bir rol üstlenmesine neden olmuş ve yeniden örgütlenme süreci başlatılmıştır. 1990'larda bu sürecin doğal bir sonucu olarak bir meslek kuruluşu olma yönünde önemli atılımlar yapılmış, 1999 -2002 arasında yaşanan fiziki ve ekonomik depremlerin yarattığı olumsuzluklara rağmen, 2000'lerin başlarında örgütlenmede yeni bir aşamaya geçilmiştir. 2005 yılında ise bu 50 yıllık birikim, UIA 2005 İstanbul Dünya Mimarlık Kongresi organizasyonu ile uluslararası boyutlar kazanmış ve uluslararası anlamda kurumsal yetkinliğimiz kanıtlanmıştır.
Mimarlar Odası’nın görevi her geçen gün artmaktadır. Mimarlık eğitiminden, sürekli mesleki gelişime, mesleki yeterliliklerin belirlenmesinden, uluslararası denklik arayışlarına kadar gündemde olan gelişmeler, ilgili kurumlarla birlikte değerlendirilmekte, meslek ortamının yeniden yapılanması çalışmaları sürdürülmektedir.
Mimarlar Odası, toplum hizmetinde bir meslek örgütü olarak mimarların haklarını koruma ve kollamanın yanısıra, toplumun sağlıklı bir yaşam çevresine kavuşmasını ilke edinmiştir. Bu dönem de aynı anlayış içerisinde çalışmalar devam etmektedir.
Mimarlar Odası’nın Örgüt YapısıMimarlar Odasının genel Yönetim merkezi başkent Ankara’dadır ve iki yılda bir Şube delegelerinin katılımıyla yapılan Genel Kurulda seçilen 7 kişilik bir Merkez Yönetim Kurulu (MYK) ile yönetilmektedir. Genel Kurulda ayrıca seçilen Onur Kurulu ile Denetleme Kurulu da Oda merkezinde görev yapmaktadır. Mimarlar Odası Yönetim Kurulu çalışmalarını, görevlendirdiği Uluslararası İlişkiler, Yayın, Eğitim, Yarışmalar, Mesleği Uygulama ve Mesleki Denetim Komiteleri eliyle ve Şubelerle ilişkili olarak yürütmektedir.
Oda çalışmalarının ağırlıklı bir bölümü Şubeler tarafından gerçekleştirilmekte, Oda (MYK) merkezi birimler arasında eşgüdümü sağlamakta, genel politikaları belirlemekte ve meslek örgütlenmesini merkezi düzeyde temsil etmektedir. Mimarlar Odası Şubeleri iki yılda bir, Şubelere kayıtlı bütün mimarların katılımıyla yapılan genel kurullarda seçilen Yönetim kurulları tarafından yönetilmektedir.
Temsilcilikler, mimar sayısının sınırlı olduğu kentlerde bölgedeki Şubelere bağlı olarak çalışırlar ve ayrı Yönetim kuralları vardır. Mesleki Denetim Görevlileri ise, mimar sayısı temsilcilik kurulmasına yeterli olmayan küçük kentlerde, mimarlık hizmetlerinin denetimi amacıyla, kentteki üyelerin önerileri dikkate alınarak Şube Yönetim Kurulu tarafından atanır.
Mimarlar Odası, mesleğin uygulanmasında etkin bir konum kazanmıştır. Oda örgütünün bulunduğu çoğu kentte, belediyelerle, yapılan protokoller uyarınca, mimari projeler belediyece onaylanmadan önce Oda denetiminden geçmektedir. Koruma Kurullarınca onaylanacak projeler için de Oda denetimi gerekmektedir.
Bu uygulama hükümet ve belediyelerin siyasal tutumuna göre zaman zaman aksayabilmekte, bu nedenle Oda uygulamanın yasal zorunluluk haline gelmesi için çalışmaktadır.
Mimarlar Odası, ülkede resmi kuruluşlarca açılan ulusal ve uluslararası mimari proje yarışmalarının Odaca ve UIA tarafından benimsenen kurallara uygun düzenlenmesi konusunda titizlik göstermektedir. Resmi yarışmalarda jüri üyelerinin çoğunluğu Mimarlar Odası Yarışmalar Komitesi tarafından önerilen adaylar arasından belirlenmektedir.
Mimarlar Odası ayrıca her iki yılda bir düzenlediği Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödüller ile kamuoyunda mesleğin tanıtılmasını ve mimarlık ürünlerinin değerlendirilmesini sağlamaktadır.
Yayın ve Uluslararası İlişkiler
Oda, meslek içi eğitimi genellikle yayın ve mesleki konferans, panel vb. toplantılarla sürdürmektedir. 1963 yılından bu yana yayınlanan MİMARLIK dergisi bütün Oda üyelerine ücretsiz dağıtılmaktadır. Ayrıca Şubelerde bölgesel dergiler yayınlanmaktadır.
Mimarlık Haberler (Genel Merkez Haber Bülteni)
Mimarlık (Genel Merkez tarafından yayınlanan dergi) Ege Mimarlık (İzmir Şubesi tarafından yayınlanan dergi) Batı Akdeniz Mimarlık (Antalya Şubesi tarafından yayınlanan dergi) Bakırköy’de Mimarlık (Bakırköy Temsilciliği tarafından yayınlanan dergi)
Bunların dışında tüm Şubeler kendi üyelerine yönelik olarak düzenli Bülten yayınlamaktadır.
Kuruluşundan başlayarak Mimarlar Odası UIA (Uluslararası Mimarlar Birliği) içinde yeralmış, UIA çalışmalarına katılmış değişik dönemlerde UIA Yönetim organlarında da görev almıştır. Son yıllarda bölgesindeki diğer ülkelerin mimarlık meslek kuruluşlarıyla yoğunlaşan ilişkiler sonucu, Akdeniz Mimarlar Birliği (UMAR) ve Karadeniz Mimarlar Forumunun etkinlik kazanmasında Mimarlar Odası önemli katkılarda bulunmuştur.
Mimarlar Odası ve Toplumsal Sorumluluk
Mimarlar Odası kendisine yasalarla verilen görevleri toplumsal sorumluluk açısından en geniş biçimde yorumlamış ve toplumsal gelişmeler içinde etkin bir konum kazanmıştır.
Mimarlar Odası, Merkez, Şube ve Temsilcilik örgütleriyle ülkenin her yerindeki kentsel sorunların mimarlık ilkeleri ışığında mücadelesini vermektedir. Kentlerdeki ulaşım, altyapı, kentsel yenileme, koruma projeleri, yeni yapı izinleri, imar planı vb. uygulamaları kamu yararı açısından değerlendiren Mimarlar Odası bu konularda kamuoyuna yönelik kampanyalar sürdürmektedir. Kent, toplum ve ülke çıkarlarını gözetmeyen imar kararları ve uygulamalarına karşı da gerektiğinde yargı yoluna giderek davalar açmaktadır.
Mimarlar Odası ve Politika
Mimarlar Odası diğer meslek kuruluşları ve aydın çevrelerle birlikte ülke siyasal yaşantısının etkin bir öğesi olmuştur. Türkiye’deki siyasal gelişmeler içinde Mimarlar Odası kuruluşundan bu yana meslek alanının yanısıra genel konularda, ekonomik kalkınma, insan hakları ve demokratikleşme mücadelesinde görüş belirten ve çoğu zaman muhalefet işlevini yerine getiren bir konumda olmuştur.
